پژوهش حاضر تحت عنوان «تحلیل محتوای کتب دینی دوره متوسطه بر اساس مؤلفه های هویت دینی» به تجزیه و تحلیل محتوای سه کتاب دین و زندگی دوره متوسطه پرداخته است.

هویت دینی با دو شاخصه اصلی آن یعنی عقیده و عمل تنها در پرتو تربیت دینی صحیح ایجاد می شود که ثمره آن پرورش نیروهای مستقلی است که کمتر تحت تأثیر موقعیت ها قرار گیرند و بیشتر بر مبنای ارزشها و اعتقادات درونی شده خود عمل کنند و به تعبیری معمار شخصیت خویشتن باشند. با توجه به اینکه در نظامهای آموزشی، بخصوص نظامهای آموزشی متمرکز، برنامه های درسی تصویب شده در تحقق اهداف آموزش در جهت رشد و تکامل هویت نوجوانان نقش عمده ای ایفا می کنند، این پژوهش با طرح این سؤال کلی که: محتوای کتب دینی دوره متوسطه تاچه میزان به مؤلفه های هویت دینی پرداخته است؟ از طریق تعیین ۶ مؤلفه اصلی و ۶ زیر مؤلفه به تحلیل کتابها ی دینی به پرداخته است.

روش تحقیق به روش تحلیل محتوا انجام گرفته یعنی ابتدا مؤلفه ها تعیین شده و بر اساس آنها مصادیق از جامعه مورد نظر که سه کتاب دین و زندگی (۱)، (۲)و(۳) دوره متوسطه است، استخراج شده اند و به صورت شمارش فراوانی و سپس در قالب درصد بیان شده اند.نتایج به دست آمده حاکی از آن است که: در متن کتاب دین و زندگی (۱)و(۳)، مؤلفه تعقل ودر کتاب دین وزندگی (۲)، مؤلفه مسئولیت، بالاترین درصد را به خود اختصاص داده اند و در کتاب دین و زندگی (۱)و(۲)، زیر مؤلفه «ترغیب به شرکت در گروها و مراسم مذهبی» ودر کتاب دین و زندگی (۳)، زیرمؤلفه «ترغیب به پاسداری ازارزشهای دینی ازطریق امربه معروف ونهی ازمنکر» کمترین درصدراداشته اند.دربخش تجارب یادگیری، مؤلفه «تعقل» بالاترین درصد را در هر سه کتاب داشته و درکتاب دین و زندگی (۱)، مؤلفه «عدالت خواهی» وزیرمؤلفه های «ترغیب به شرکت در گروهها و مراسم مذهبی» و «ترغیب به امر به معروف و نهی از منکر» پایین ترین درصد را داشته اند.در کتاب دین وزندگی (۲)، مؤلفه «عدالت خواهی» ودر کتاب دین و زندگی (۳)، زیرمؤلفه «ترغیب به امر به معروف و نهی از منکر» پایین ترین درصد را داشته اند.

واژگان کلیدی: هویت، هویت دینی، تحلیل محتوا، کتابهای دینی متوسطه