مؤلفههای مدیریت جهادی در اسناد تحولی نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران
- رشته تحصیلی
- مدیریت آموزشی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- تاریخ دفاع
- ۰۷ شهریور ۱۳۹۷
- چکیده
-
هدف از انجام این پژوهش شناسایی مولفههای مدیریت جهادی در اسناد تحولی نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران و ارائه راهکارهایی به منظور عملیاتی شدن مدیریت جهادی در سازمانهای آموزشی بود. روش پژوهش حاضرکیفی، با رویکرد نظریه زمینهای و با استفاده از الگوی اشتراوس و کوربین (۱۹۹۰) انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر در بخش مدیریت جهادی، شامل کتب، مقالات، مجلات، پایاننامهها و کلیه اسناد معتبرمربوط به حوزهی مدیریت جهادی بوده و در قسمت مربوط به اسناد تحولی شامل مبانی نظری تحول بنیادین درنظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی جمهوری اسلامی ایران (۱۳۹۰)، برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران (۱۳۹۱) و سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش (۱۳۹۰) بود. روش نمونهگیری در این پژوهش هدفمند بوده و به منظور اعتباریابی یافتههای پژوهش با استفاده از روش مثلثسازی، نظرات متخصصان و صاحبنظران مرتبط با حوزه موضوع پژوهش در زمینه محورها، مقولات و زیرمقولات احصاء شده دریافت و اصلاحات مورد نظر متخصصان اعمال گردید. یافتههای پژوهش حاضر بر اساس مدل اشتراوس و کوربین، تحت شش محور (مقوله محوری، شرایط علّی، شرایط مداخلهگر، زمینه، راهبردها و پیامد) طبقه بندی شدهاند. مقولة تربیت جهادی که مقوله مرکزی مدیریت جهادی در این پژوهش است و از زیرمقولههای اهداف تربیت جهادی، اصول تربیت جهادی، ویژگیهای نسل تربیتیافتة جهادی و باور جهادی تشکیل شده است. مقولة شرایط علّی که بر مقوله مرکزی تأثیر دارد و از زیرمقولههای ایمان به مبدأومعاد، حقایق هستی و حاکمیت قطعی سنن الهی شکل گرفته است. مقولة شرایط مداخلهگر که محدودکننده راهبردهای منتج از تربیت جهادی است و از زیرمقوله درمقابل مانع و دشمن بودن تشکیل شده است. مقولة زمینهای که اثر تسهیلگری بر راهبردهای منتج از مقوله مرکزی تربیت جهادی دارد و از زیرمقولههای ساخت جهادی، روابط جهادی و ارکان تربیت جهادی شکل گرفتهاست. مقولة راهبردها که از مقوله تربیت جهادی منتج شده و از ۱۳ زیرمقوله در قالب رویکردهای ترکیبی، مرتبهای، تمدنسازی، تربیتی- فرهنگی، مشارکتی، تحول مجاهدانه مرتبتی، رصدوپایش مداوم و جامع، انعطافپذیری معیارمدار، موقعیتمحوری، عدالتمحوری، شایستگیمحوری، علممحوری اسلامی و رویکرد استراتژیک تشکیل شدهاست. مقوله پیامد که متأثر از بکارگیری مقوله راهبردهاست و شامل زیرمقولههای تربیت فرد صالح، تربیت جامعة صالح، تأسیس تمدن نوین اسلامی و تحقق حیات طیبه است. محیابودن شرایط علّی تربیت جهادی، منجر به تقویت تربیت جهادی شده و برای حصول تربیت جهادی راهبردهایی پیشنهاد میشود که بکارگیری این راهبردها تحت تأثیر شرایط مداخلهگر و شرایط زمینهای منجر به بروز پیامدهای تربیت جهادی خواهد شد. این موارد را میتوان در قالب مدل پارادایمی مدیریت جهادی در اسناد تحولی ارائه نمود که این مدل میتواند در نظام آموزش و پرورش مورد استفاده قرار گیرد.
کلیدواژهها: مدیریت جهادی، اسناد تحولی، تربیت جهادی، مدل پارادایمی مدیریت جهادی