هدف این پژوهش احصاء راهبردهای آموزشی مبتنی بر سیره انبیا ^{علیهم السلام} بود که برای انجام آن از روش کیفی دلالت‌پژوهی استفاده شد. برای تحقق چنین هدفی ابتدا روایت‌های مربوط به سیره حضرت ابراهیم و حضرت موسی علیهم السلام نوشته شد و دلالت‌های انبیا ^{علیهم السلام} براساس مفهوم راهبرد مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از سهم‌یاری‌های سیره انبیا ^{علیهم‌السلام} نشان داد که ایشان در گذار از تجربه‌گرایی قوم خود به فراتجربه ۳ راهبرد داشته‌اند. ۱. راهبرد به مثابه برنامه‌ریزی که برای ایجاد تغییرات مثبت، برنامه ریزی کرده و آگاهانه شرایط را رهبری می‌کردند. در راهبرد اول انبیا ^{علیهم السلام} با ۵ دسته موقعیت مواجهه‌اند و راهبردهای مشخص‌تری نسبت به هرکدام اتخاذ کرده‌اند. ۲. در برخی شرایط که زمینه‌ساز رشد انبیا ^{علیهم السلام} نیز بود مشاهده می‌شود راهبرد به مثابه الگو در رفتار انبیا ^{علیهم السلام} ظهور دارد. در این راهبرد ایشان به شیوه‌ای انتخابی در موقعیت از الگوی موفقی که حاصل تجربه بوده را مورد استفاده قرار می‌دادند. ۳. در راهبرد به مفهوم دیدگاه، انبیا ^{علیهم السلام} براساس خرد جمعی و با مشورت سایرین به توافق ذهنی رسیده و براساس همان توافق تصمیم گرفته و دست به اقدام می‌زدند. ۴. شایان ذکر است که انبیا ^{علیهم السلام} هرگز از راهبرد به معنای رقابت استفاده نمی‌کردند و قصدشان شکست حریف نبود. ۵. در بررسی روایت‌های انبیا ^{علیهم السلام} چون بحث محیط و سازمان مطرح نبود، لذا راهبرد به مثابه موقعیت برای شناخت رابطه سازمان و محیط مطرح نیست. بنابراین این نوع راهبرد در اینجا سابقه ای نداشت. در ادامه، براساس یادگیری از روش انبیا ^{علیهم السلام} راهبردهایی برای مدیران آموزشی استخراج شد. رهبر آموزشی با شناخت عوامل و موانع تربیت (عوامل و موانع فردی و محیطی) دست به انتخاب راهبرد می‌زند؛ با برنامه‌ریزی پیش می‌رود، یا در شرایطی که زمینه‌ساز ارشاد ذی‌نفعان است، از الگوهای موفق قبلی استفاده می‌کند، یا با بهره بردن از خردجمعی، با توجه به پیامد و تأثیر تصمیمات خود بر اعضای سازمان با آنان مشورت می‌کند. او هرگز مخاطبان و کارکنان را رقیب و حریف خود نمی‌پندارد بلکه صرفاً قصدش خیرخواهی و هدایت انسان ها می‌باشد. پایان‌بخش کار پس از بیان ۵ راهبرد برای رهبران آموزشی در مدارس مبتنی بر راهبردهای انبیا ^{علیهم السلام}، پیشنهادهایی برای آینده می‌باشد.

کلیدواژه‌‌ها:

تجربه، فراتجربه، نگاه آیه‌ای، راهبرد آموزشی، روش انبیا ^{علیهم السلام}، پیشگیری رشدمدار، قرآن کریم

‌‌‌‌‌‌