هدف پژوهش حاضر بررسی نقش آمایه‌ی ذهنی مدیران در تحول سازمان‌های آموزشی از منظر قرآن کریم است. منابع پژوهش قرآن کریم، کتاب‌ها و مقالات معتبر داخلی و خارجی مرتبط با موضوع در بازه زمانی ۱۹۸۰-۲۰۲۱ است. روش تحقیق روش تحلیل محتوای کیفی جهت‌دار بود. بدین منظو ر آیات منتخب درمورد حضرت یوسف علیه‌السلام، حضرت موسی علیه‌السلام، حضرت داود علیه‌السلام و حضرت سلیمان علیه‌السلام به عنوان پیامبران دارای حکومت به صورت هدفمند انتخاب و بر اساس چهار تفسیر المیزان، نمونه، نور و تفسیر موضوعی قرآن (جوادی آملی، ۱۳۷۹) تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد مؤلفه‌های آمایه ذهنی مدیران در پنج دسته مقوله اصلی قرار می‌گیرند که عبارت‌اند از: ۱. آمایه‌های ذهنی اعتقادبنیاد؛ ۲. آمایه‌های ذهنی انسان‌بنیاد (ماهیت، نیازها و محدودیت‌ها)؛ ۳. آمایه‌های ذهنی پیوندبنیاد؛ ۴. آمایه‌های ذهنی جهان‌بنیاد (نعمات و زمان) و ۵. آمایه‌های ذهنی عملکرد‌بنیاد (عاملیت انسان در دستیابی به موفقیت وشکست، موانع و فرصت‌ها). حاصل این نتایج، تولید نظریه‌ای جدید به نام «الگوی نظری آمایه‌های ذهنی ۵ بنیاد» است که کمک شایانی به فرایند تحول در سازمان‌های آموزشی خواهد کرد.

آمایه ذهنی اعتقادبنیاد مولد تمام افعال و اقدامات سازمانی بوده وآمایه ذهنی انسان‌بنیاد و پیوندبنیاد سبب ایجاد رویکرد متفاوتی نسبت به خود مدیر، کارکنان، متربیان و ذی‌نفعان در فرایندهای سازمان آموزشی و روابط انسانی خواهد شد. آمایه‌های ذهنی جهان‌بنیاد و عملکردبنیاد نیز نقش به سزایی در برنامه‌ریزی و نظارت خواهند داشت. برخورداری مدیر سازمان از آمایه‌های ذهنی معرفی شده منجر به ایجاد تغییر و تحولاتی اساسی و مطلوب در فرایندهای مربوط به روابط انسانی از جمله باورها، ارزش‌ها، نگرش‌ها، گفتار، رفتار، اعمال، فرهنگ سازمانی شده و رهبری سازمان با تحولی عمیق و اساسی به روش‌های ناب روی آورده و متعالی خواهد شد.

کلیدواژه‌‌ها: آمایه ذهنی، تحول، سازمان‌های آموزشی، مدیران آموزشی