به دنبال تغییرات تدریجی حاصل از مدرنیته در جامعه، ساختار خانواده‌های ایرانی به ویژه از نظر روابط مبتنی بر قدرت و اقتدار تحول یافته است. این تحول، تمام ابعاد خانواده ازجمله بعد حقوقی آن را در زمینۀ حقوق زوجین و حقوق والدین و فرزندان، تحت تأثیر قرار داده است؛ در این راستا سئوالات مهمی وجود دارد که پاسخ‌گویی بدان‌ها ضروری می‌نماید. اولاً، چه تغییری در ساختار قدرت و اقتدار در خانوادۀ ایرانی صورت‌گرفته است؟ ثانیاً، این تغییر، چه تأثیری بر حقوق اعضای خانواده داشته است و ثالثاً، در صورت وجود خلأهای قانونی، راهکارهای فقهی و حقوقی در این رابطه چه می‌باشند؟ با تتبع و بررسی‌هایی که در این پژوهش انجام دادیم، به این نتیجه رسیدیم که امروزه ساختار قدرت و اقتدار در خانواده‌های ایرانی تاحدی دموکراتیک شده است؛ بدین‌معناکه قدرت مرد در خانواده همچون گذشته، به شکل کاملاً عمودی نیست، بلکه در شیب ملایمی از بالا به پایین قرار گرفته و سایر اعضای خانواده نیز در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت دارند. بدین ترتیب، ساختار قدرت و اقتدار در خانواده‌های کنونی ایرانی به الگوی اسلامی ساختار قدرت و اقتدار که پدر مرکزی دموکراتیک است، نزدیک شده است و از این جهت تحول صورت‌گرفته، مثبت ارزیابی می‌شود. متناسب با این تحول، حقوق اعضای خانواده نیز تحت تأثیر قرار گرفته است. ازآنجاکه مقتضیات زمان و مکان، ضرورت انطباق قوانین با تحولات را ضروری می‌سازد، بنابراین قانونگذار نیز متناسب با این تحولات، یا قوانین سابق را مورد بازنگری قرار داده و اصلاح نموده یا به وضع قوانین جدید اقدام کرده است. با این وجود همچنان حقوقی وجود دارند که تحت تأثیر ساختار قدرت و اقتدار، تغییر یافته‌اند، ولی مورد توجه قانونگذار، قرار نگرفته و درنتیجه خلأهای قانونی را در این زمینه به وجود آورده است؛ لذا باعنایت به مقتضیات زمان و مکان که تغییر قوانین را ضروری می‌سازد و نیز باتوجه به اینکه تحول صورت‌گرفته در تطبیق با الگوی اسلامی مثبت ارزیابی می‌شود، تغییر قوانین سابق یا وضع قوانین جدید، با استفاده از ظرفیت‌های فقهی پیشنهاد میگردد.

‌‌‌‌‌‌‌