عدالت جنسیتی در روابط زوجین بر اساس نظام حقوقی ایران
- رشته تحصیلی
- حقوق خانواده
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- تاریخ دفاع
- ۳۰ شهریور ۱۴۰۰
- چکیده
-
همواره رعایت عدالت در حقوق افراد بر اساس جنس و جنسیت و دائر مدار ایدئولوژی، مکاتب و اندیشههای متفاوت حاکم برجامعه ،همراه با چالش بوده است.دراین خصوص دو رویکرد متمایز در مورد عدالت جنسیتی در حقوق زن و مرد وجود دارد. برخی رویکردها از جمله فقه شیعه مبتنی بر عدالت جنسیتی ،مرد و زن را بر اساس معیارها و ضوابط طبیعی و ظرفیت های وجودی وی سنجیده ،بنابراین حقوق و تکالیف متفاوتی از یکدیگرتفسیر نموده اند. این در حالی است که برخی نگرش ها که انعکاسی از دیدگاههای فمنیست ها است ، نهضت های برابری و مساوات حقوق زن و مرد را القاء نموده و معتقد است هر آنچه یک مرد دارد و می تواند داشته باشد، زن نیز به عنوان عضوی از جامعه باید برخوردار باشد. از رویکرد نخست به «عدالت استحقاقی» واز رویکرد دوم به«عدالت مساواتی» میتوان تعبیر کرد .که این دورویکرد و اندیشه در حقوق خانواده تأثیراتی ملموس تر داشته. هدف از این پژوهش که با روشی توصیفی و تحلیلی و با ابزار کتابخانه ای انجام شده این است که تفاوت های مزبور را مورد دقت نظر قرار داده و توجه به ماهیت عدالت جنسیتی را در هر دو دیدگاه بررسی کند. یافته تحقیق نشان می دهد که مساوات گرا ها برخلاف ادعای خویش نتوانستند احیاگر حقوق زوجین در نهاد خانواده باشند.در مقابل ، رویکرد عدالت محور، با استفاده از آموزه های اصولی و مبنایی، که در مسیر حفظ حقوق زوجین در خانواده ارائه نموده است، بنا را بر اصل عدالت گذاشته، طریقی که می توان ادعا نمودکه اسلام در انسانیت قائل به شباهت بین زن و مرد است اما در جنس و جنسیت تفاوت را پذیرفته و عدالت جنسیتی را به این می داند که هر کس مطابق با توانایی، استعداد و نیازهایش، حقوق و تکالیفی دارد و قوانین وضع شده با توجه به این شباهت ها و تفاوتها باید بتواند نیاز جسمی، روحی و معنوی هر کسی را رفع کند و نهایتا به عدالت استحقاقی برسد البته اسلام معافیت ها، اولویتها و حمایتهایی از هر دو جنس کرده که با توجه به این محدودیتها، محرومیتها و مسئولیتها برای هریک از زن و مرد در اجتماع و خانواده باید سیاستگذاری ، قانونگذاری و برنامه ریزی شود.
کلمات کلیدی:
جنس؛ جنسیت؛ عدالت جنسیتی؛ برابری جنسیتی ؛تبعیض جنسیتی