حق بر درمان و سلامتی را می­توان یکی از حقوق بنیادین بشر تلقی کرد که زوج و زوجه در برخورداری از این حق تفاوتی ندارند؛ علاوه بر آن در اسلام حفظ سلامتی و حیات به عنوان یکی از واجبات مطرح شده و فقهای امامیه و اهل سنت هم به این موضوع پرداخته و بر آن تاکید کرده­اند؛ از طرفی  به واسطه ازدواج هر یک از زوجین در مقابل هم دارای حقوق و تکالیفی هستندکه یکی از این تکالیف، تمکین زوجه است، لذا در موضوع درمان زوجه، لزوم یا عدم لزوم اذن زوج برای درمان بیماری­ها و تزاحم با حقوق وی به عنوان یکی از سوالات و چالش­ها مطرح می­شود؛ از طرفی مذهب تعدادی از مردم کشور اهل سنت است و به همین واسطه میان پیروان مذهب امامیه و اهل سنت ازدواج­های متعددی صورت گرفته است؛ لذا بررسی دیدگاه فقهای اهل سنت در موضوعات پیرامون حق درمان زوجه و تطبیق آن با آراء فقهای امامیه و رفع بسیاری از ابهامات در این زمینه یکی از نیاز­ها و اولویت­های مهم پژوهشی­ محسوب می­شود. پژوهش حاضر به روش اسنادی-کتابخانه­ای و نوع تحقیق نظری- کاربردی با استفاده از کتب و منابع فقهی و حقوقی، پس از بررسی حق درمان زوجه در آراء فقهای امامیه و اهل سنت به تبیین مبانی حق درمان که شامل قاعده حفظ نفس، لاضرر، لاحرج و مالکیت و سلطنت بر بدن و لزوم حفظ حیات می­شود، مبادرت ورزید و بررسی ها در آراء و نظرات فقهای امامیه و اهل سنت نشان می­دهد که در نظام حقوقی ایران گستره ریاست شوهر امور مربوط به خانواده و مصالح آن است و به نظر می­­رسد اکثر فقهای اهل سنت هم قلمرو قیمومت مرد بر همسر را در خانه و در جهت اصلاح و مدیریت خانواده می­دانند و اینکه زوجه به طور کلی برای تمام امور نیاز به اذن زوج داشته باشد پشتوانه فقهی ندارد. در تزاحم حفظ نفس و درمان زوجه با مسئولیت­ها و تکلیف تمکین او از زوج، اهم حفظ نفس و دفع ضرر است. در موضوع پیوند عضو هم به عنوان یکی دیگر از شاخه­های حق درمان، به طور کلی در میان فقهای اهل سنت، برداشت و پیوند عضو از فرد زنده یا مرده، به جهت حفظ احترام وکرامت انسان غالباً جایز نیست، اما در سال­های اخیر درمیان برخی از فقهای معاصر نظرات متفاوتی وجود دارد و عده­ای از آنان در مواردی پیوند عضو را جایز دانسته­اند.از نظر اکثر فقهای امامیه هم در شرایطی که برداشت عضو از زوجه­ی فوت شده صورت می­گیرد، در موارد ضرورت نیازی به اجازه اولیاء میت نیست و دلیل یا سندی که به طور مطلق برای اولیای میت ولایت و حق تصرف ثابت کند وجود ندارد و حتی در صورت اجازه، زوج ولی زوجه­ی فوت شده محسوب نمی­شود، اما در شرایطی که برداشت عضو از زوجه­ی زنده انجام می­گیرد چون این امر در هر صورت ممکن است با مصالح خانواده در تضاد باشد؛ مستلزم رضایت و موافقت شوهر است. در موضوع استفاده از روش­های درمان ناباروری هم به عنوان قسم دیگری از درمان، بررسی­ها نشان می­دهد که در این زمینه دو نظر وجود دارد، برخی قائل بر این هستند که زوجه می­تواند با روش­های کمک باروری بدون رضایت زوج اقدام به بارداری کند و در مقابل برخی موافق این امر نیستند.

حق درمان زوجه، اذن شوهر، ریاست زوج، پیوند عضوزوجه، تمکین از زوج، اهدای عضوزوجه، اقدامات درمانی، حق باروری، قاعده حفظ نفس