فلسفه و کلام اسلامی

تعریف رشته

فلسفه که در قرون اولیه اسلامی وارد جهان اسلام شد از دویست مسئله تجاوز نمی‌کرد، اما فلاسفه و حکمای اسلامی این مسائل را به هفتصد مسئله رساندند. ایرانیان در پرتو مکتب تشیع بیش از سایر مذاهب به امر تعقل اهتمام ورزیدند و با الهام از قرآن کریم و روایات اهل بیت علیهم‌السلام به فلسفه صبغه اسلامی دادند. پیدایش مکتب مشاء به نمایندگی ابن‌سینا و مکتب اشراق به نمایندگی سهروردی و مکتب حکمت متعالیه به نمایندگی صدرالمتالهین شیرازی نشانگر همت و تلاش ایرانیان مسلمان در ترویج و شکوفایی فلسفه است.

رشته فلسفه و کلام اسلامی، چنانکه از نامش هویداست، از دو قلمرو اصلی تشکیل می‌شود: فلسفه اسلامی و کلام اسلامی. کلام اسلامی سنت دین‌شناسانه‌ای در کنار فلسفه اسلامی بوده است که هدفش دفاع عقلانی از آموزه‌های اصلی دین مبین اسلام است، البته با مبانی و ارکانی غیر از مبانی و ارکان فلسفه اسلامی. این هر دو سنت، به ویژه در ایران، سنت‌های فکری پیوسته و بی‌انقطاعی بوده‌اند که بدون هیچ گسستی تا دوران معاصر استمرار یافته‌اند. پیش‌نیاز ضروری آموزش و پژوهش در این دو قلمرو تسلط کافی بر زبان عربی و منطق است. از متخصص این رشته انتظار می‌رود که قادر باشد آموزه‌های اصلی دین را تبیین عقلی کند و از آن دفاع عقلانی نماید. امروزه کلام جدید و فلسفه دین در غرب عهده‌دار چنین بحث‌هایی است. ظهور آرای دین‌شناسانه نوین و شبهات دینی در اثر تعامل فکری با غرب، پویاسازی این رشته و بازنگری در آن را ضروری می‌سازد.

هدف رشته

دین‌شناسی فلسفی کلامی

ضرورت و اهمیت رشته

دفاع عقلانی از دین

نقش و توانایی فارغ‌التحصیلان

با توجه به جایگاه باورهای دینی در جامعه ما، دانش‌آموختگان می‌توانند نقش فرهنگی تربیتی پررنگی در جامعه داشته باشند، می‌توانند به عنوان مشاور فرهنگی و دینی، دبیر، معلم، و… نقش ایفا کنند.

شرایط و ضوابط ورود به دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته فلسفه و کلام اسلامی

کسانی می‌توانند داوطلب ورود به دوره کارشناسی ارشد (ناپیوسته) شوند که دارای شرایط زیر باشند:

الف: دارا بودن گواهی‌نامه معتبر کارشناسی (به شرط گذراندن واحدهای پیش‌نیاز در رشته‌های غیر مرتبط)

ب: پذیرش در آزمون کارشناسی ارشد سازمان سنجش

ج: پذیرفته شدن در امتحان ورودی و مصاحبه علمی دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام)

طول دوره و شکل نظام

شکل نظام به‌صورت ترمی- واحدی خواهد بود و هر واحد نظری معادل ۱۶ ساعت، واحد عملی با آزمایشگاهی معادل ۳۲ ساعت، کارگاهی، عملیات صحرایی یا کار در صحنه معادل ۴۸ ساعت، کارآموزی و کارورزی معادل ۶۴ ساعت در طول یک نیمسال تحصیلی تدریس می‌شود.

دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته رشته فلسفه و کلام اسلامی شش نیمسال است و هر دانشجو موظف است ۳۲ واحد تخصصی (با احتساب واحدهای پایان‌نامه) و ۸ تا ۱۲ واحد جبرانی را بگذراند.

نوع درس

تعداد واحد

جبرانی

حداقل ۸ و حداکثر ۱۲

الزامی

۲۸

پایان‌نامه

۴

مجموع

۳۲+ (۸ تا ۱۲)

‌‌‌‌‌‌‌