حقوق فرهنگی موضوعی است که از دیرباز در زمره حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بشری قرارگرفته است.این مفهوم به‌عنوان بخشی از رویکرد جدید به حقوق بشر شکل گرفت و پس از جنگ جهانی دوم مطرح گردید. حقوق فرهنگی دربرگیرنده کلیه اعتقادات، ارزش‌ها و رفتارهای بشری است که با حقیقت وجودی آدمی مطابقت دارد و هویت او را شکل می‌دهد.فرهنگ و حقوق فرهنگی ازجمله مسائلی هستند که توجه و سرمایه‌گذاری در آن رشد و تعالی جامعه را به همراه خواهد داشت.خانواده به‌عنوان رکن اساسی و بنیادی جامعه، نقش بی‌بدیلی در رشد و تعالی و یا انحطاط و اضمحلال جامعه ایفا می‌نماید. از سوی دیگر فرهنگ و توسعه فرهنگی به‌عنوان مقوله مهم در جهت توسعه و پیشرفت جوامع در نظر گرفته‌شده است.

توسعه فرهنگی و حرکت به سمت کمال و رشد نیازمند آن است که از ابعاد مختلف در جامعه اجرا. گردد. ازاین‌رو حرکت در این مسیر باید ابتدا از هسته اولیه جامعه صورت گیرد. یکی از ابعاد توسعه فرهنگی، که نیازمند بررسی و توجه است شناسایی حقوق فرهنگی خانواده و هر یک از اعضای آن و بررسی تعهدات دولت‌ها در قبال این نهاد است.

در این پژوهش به دنبال تعیین مؤلفه‌های حقوقی فرهنگی خانواده‌ها در قوانین و مقررات ایران و اسناد بین‌المللی، این فرضیه مطرح شد که حقوق فرهنگی طیف وسیعی از حقوق ازجمله حق آزادی بیان، تفریح و…را در بر می گیرد. این فرضیه درنتیجه جستارها و بررسی‌ها ثابت گردید بدین‌سان که مؤلفه‌های حقوق فرهنگی در هر دو عرصه موارد زیادی را دربرمی گیرد که مهم‌ترین آنان عبارت‌اند از: حق بر برابری و نفی تبعیض اعضای خانواده در بهره‌مندی از حقوق فرهنگ، حق مشارکت در زندگی فرهنگی، حق بر آموزش، حق بر تفریح و حق بهره‌مندی از زیست اخلاقی و انسانی.همچنین در پاسخ به تعهدات دولت باید بیان گردد دولت‌ها در مقوله حقوق فرهنگی متعهد به انجام سه دسته تعهدات که عبارت‌اند از تعهد به احترام، تعهد به حمایت و تعهد به تحقق بخشیدن هستند. ‌‌‌‌‌‌‌